Pividal

Foro de traballo de Apelidos de Galicia. Pode publicar informacións de apelidos, ou modificar os xa publicados
Responder
Avatar de Usuario
LoisDelhe
Mozo
Mozo
Mensajes: 22
Registrado: 23 Ene 2003, 09:00
Ubicación: Santiago de Compostela
Contactar:

Pividal

Mensaje por LoisDelhe »

PIVIDAL

ORIGEM E SIGNIFICADO
A etimologia da palavra procede do vocábulo latino pituita(m) + sufixo abundancial -ale: pituital(e) > pividal > pevidal. O signficado do termo é "sementeiro, semieiro ou alcouve", no passado em muitos casos era onde provavelmente se dispunham plantas de tojo novas.

TOPONÍMIA

Sob a forma escrita PIVIDAL (/PEVIDAL):
A VEIGA ou VEIGA DE RIBA D'EU (Astúrias) Avres (Sant'Iago) Pividal, O (/Pevidal, O)

Sob a forma escrita PIBIDAL (/PEVIDAL):
TRABADA (/TRAVADA) (Lugo) Trabada/Travada (Santa Maria) Pebidal, O (/Pevidal, O)
BALEIRA (/VALEIRA) (Lugo) Fonteo/Fonteu (Santa Maria) Pebidal , O (/Pevidal, O)
ARBO (/ARVO) (Ponte Vedra) Mourentán/Mourentám (Sam Cristovo) Pibidal, O (/Pevidal, O)
GONDOMAR (Ponte Vedra) Peitieiros (Sam Miguel) Pibidal, O (/Pevidal, O)
MALPICA DE BERGANTINHOS (Corunha) Barizo/Varizo (Sam Pedro) Pibidal, O (/Pevidal, O)

Sob a forma escrita PEBIDAL (/PEVIDAL):
VIGO (Ponte Vedra) Cabral (Santa Marinha) Pebidal, A (/Pevidal, A)

Coa forma Pevidal também é frequente na toponímia menor tanto das Astúrias como da Galiza, e ainda Pipidal, variante mais escassa.

DISTRIBUIÇOM

Sempre sob a forma Pividal:
Província da Corunha: 2 abonados
Província de Lugo: 0 abonados
Província de Ourense: 0 abonados
Província de Ponte Vedra: 0 abonados
Regiom do Eu-Návia: 5 abonados
Portugal: Acha-se tanto na forma Pevidal como Pividal
Outros: Madrid (13 abonados); Barcelona (15 abonados); centro de Astúrias (2 abonados).

LINHAGENS, HERÁLDICA, etc.: Desconheço. É provável que as haja, pois que, por exemplo, na freguesia de Avres (Veiga de Riba d'Eu) há no lugar do Pividal umha construçom nobre em bom estado e habitada, desde velho chamada "castelo do Pividal".
Avatar de Usuario
serba
Foreiro Ilustre
Foreiro Ilustre
Mensajes: 19875
Registrado: 29 Sep 2004, 09:00
Ubicación: Mos

Pividal = Pie de la vid

Mensaje por serba »

He visto en varias lecturas usar las 2 formas Pevidal y Pividal, indistintamente, refiriéndose a la misma persona, incluso con la variación v/b.

El historiador y escritor D. Pedro Reigosa Pedrosa, de Trabada (Lugo), determina el significado de Pividal = Pie de la vid.
Varios apellidos 'Vidal' hay en los alrededores.
También existe un pueblo cercano a Trabada, llamado Vidal.
http://www.xunta.es/nomenclator/arbol.j ... 0&par=2131

En cuanto al Castillo do Pividal, -Santiago de Abres- el escudo de armas está fechado en 1674 -Miranda, Osorio, Moscoso y Castrillón-

D. Cándido Sanjurjo Fernández, dedica un amplio capítulo en su libro "Entre Fonteo y el mar", página 187 y sucesivas, en el apartado 'La Casa principal de El Pividal' (o también: 'Castillo do Pividal'):

<<El Cura Loureiro (que más tarde ocuparía el cargo de Arcipreste de Miranda) deja en testamento cuanto poseía en Abres al hijo de su hermana Dª Marina, llamado Álvaro, a quien traspasa también, en 1597, el Foro de Peguiar, que tenía dado por el Convento de Vilanova de Oscos desde 1574.
De esta suerte, Álvaro González de Miranda descendiente de la CASA DE GOYOS (Goios, A Pontenova, Lugo), es el fundador de la casa principal de El Pividal, cuando finaliza el siglo XVI.
Casado con Dª Marina López del Villar, de la CASA DE VILAR DE ALDÉGUEZ, sus descendientes se van conyugando con los de otras casas principales, de forma que se encuentran emparentados, remota o próximamente, con los condes de Fuensaldaña, el inquisidor Valdés, de Salas, el marqués de Santa Cruz de Marcenado, de Anleo, Pardo de Donlebún de Barres, señorío del Campo, de Castropol, señorío de Beldedo, de Piantón, Señorío del Puente de la Piedra, de Lourenzá, Reimúndez Pardo, de la Casa da Rua do Souto de Abres, los Mastache de la casa de Boca de Canle, de la Ría de Abres (Trabada, Lugo)... y un entramado inextricable con conexiones a lo largo y ancho de la comarca (Galicia y Asturias).
Fruto de ello han ido acumulándose en el Castillo do Pividal documentos y bienes pertenecientes a otras casas que se extinguen.>>

Cuando tenga tiempo, haré una breve lista de los Pevidal y Pividal.
Nota: Nunca he encontrado Aldéguez, me temo que está mal escrito, aunque sí ALDEGUER, aldea de la parroquia de Vilaboa (A Pontenova, Lugo).
Por cierto, la edificación está siendo restaurada por el nuevo dueño, ¡aleluya, una que no se arruina ni derrumba!
Poblada soledad es hoy el mundo.
Avatar de Usuario
LoisDelhe
Mozo
Mozo
Mensajes: 22
Registrado: 23 Ene 2003, 09:00
Ubicación: Santiago de Compostela
Contactar:

Re: Pividal = Pie de la vid

Mensaje por LoisDelhe »

Olá, Serba, "um saludim". Vejo que já te tinhas interessado por este apelido. Eu é que tinha vontade de publicar qualquer apelido da zona e lembrei que há vários anos, que fizem umha pesquisa nos livros de umha das parróquias da Veiga, apareciam vários Pividal. Também na revista A Freita cheguei a publicar um artigo sobre este apelido há mais tempo ainda. Vou comentar algumha cousa:
serba escribió:He visto en varias lecturas usar las 2 formas Pevidal y Pividal, indistintamente, refiriéndose a la misma persona, incluso con la variación v/b.
Isto penso que é habitual que ocorra e os que fazedes mais labor de investigaçom genealógica suponho que vos toparedes o fenómeno continuamente. Neste caso talvez dizer que por enquanto a normativa do Nomenclátor de Toponímia da Xunta de Galicia adopta a grafia Pebidal (1 caso, e com artigo determinativo feminino) e Pibidal (resto de casos e art. masculino), o reintegracionismo, seguindo por outro lado o modelo em Portugal, escreve-o com "v" e sempre opta pola forma Pevidal, uniformizando as alternativas vocálicas "i" (que parece mais freqüente e porém mais arcaico), como fai no projecto Topogal. Umha seguiria mais umha opçom etimologista e outra a tradiçom do domínio lingüístico. O que si é de salientar que no apelido se mantivo a forma Pividal , polo menos eu nom achei outras mas nom procurei em todas as províncias espanholas.
"El historiador y escritor D. Pedro Reigosa Pedrosa, de Trabada (Lugo), determina el significado de Pividal = Pie de la vid.
Varios apellidos 'Vidal' hay en los alrededores.
También existe un pueblo cercano a Trabada, llamado Vidal.
http://www.xunta.es/nomenclator/arbol.j ... 0&par=2131"
Ainda sem ter entrado nessa ligaçom que o farei em outro momento de mais vagar, o que sim me parece é do mais peregrina esta teoria do senhor Reigosa Pedrosa, que nom sei se é contemporáneo ou de há muitos anos. O certo é que vidal dificilmente se pode tomar como colectivo de vide; o de pé de vide ademais é absurdo de tudo, porqué ia dar isso um topónimo. E os Vidal existentes tenhem a maior probabilidade de derivar do antropónimo Vitalius, do seu genitivo naturalmente, é dizer seria nome elíptico de possessor da onomástica latina.

De momento, sobre isto mais nada, que outros deveres me reclamam. Saúdos a Lavandal, que lhe responderei em breve na secçom em que me citava.
Avatar de Usuario
serba
Foreiro Ilustre
Foreiro Ilustre
Mensajes: 19875
Registrado: 29 Sep 2004, 09:00
Ubicación: Mos

Comentario

Mensaje por serba »

Hola, LoisDelhe:

No quería decir que fuera cierto, no se me vaya a malinterpretar, simplemente aportaba datos escritos por un personaje dedicado 'en cuerpo y alma' a los documentos históricos a los que tuvo acceso, prueba fehaciente son la enorme cantidad de referencias medievales que aporta como fuentes de sus estudios, escuetamente resumidas en su libro, no sé si ha escrito más, tengo que indagar un poco.
En cuanto al autor, sí, es contemporáneo, aunque no sé si vive aún, -tengo que averiguarlo- su libro fue editado hace 26 años. Referente a su trayectoria profesional he preguntado a varias personas que han destacado su gran conocimiento de latín, considerando a D. Pedro Reigosa Pedrosa como gran experto. Dedicó muchos años en el estudio del archivo parroquial - s. XVI y sucesivos-, a la historia del Abad Verdago, nacido en Trabada, al antiguo Monasterio de San Martiño de Esperautano (Sperautano/Sperautani), existente allá por el siglo VIII aproximadamente, mencionado dicho Monasterio en un documento del año 775. Hasta la fecha, y que tenga constancia, es uno de los documentos más antiguos de España; además de sus estudios sobre Britonia, Lourenzá, Mondoñedo, Monasterio de Padres Bernardos de Trabada, Monasterio cisterciense de Meira; estudios sobre Valboa, Fórnea, Vidal, -antiguos cotos-; Sante, Ría de Abres, Vilaformán, Vilapena, Vilaouruz, primitivo Monasterio de Sta. Mª de Trabada, Abres, San Tirso, Couxela, Vilausende. Detallando en cada estudio toda la información de las primeras organizaciones parroquiales y su historia (sociopolítica y religiosa).
Para comprobar su rigurosidad, a él acuden como cita varios de los libros escritos posteriormente.

Perdón por la interrupción del apellido Pividal.
No dudo del origen y significado que comentas, en absoluto.

Um saludim :wink:
Poblada soledad es hoy el mundo.
Responder