USO DE ESCUDO DE ARMAS

Todo sobor das armas dos persoeiros e as súas liñaxes
Responder
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

USO DE ESCUDO DE ARMAS

Mensaje por Per »

USO DE ESCUDO DE ARMAS

Ante la cantidad de preguntas, que he recibido en mi correo electrónico particular, quiero contestar aquí a esta cuestión de la mejor manera que se me alcanza.

1º Según la legislación española actual, cualquiera puede usar cualquier escudo de armas que se le antoje, con la salvedad de que este símbolo sea institucional, o esté registrado como marchamo comercial (téngase en cuenta que Gracias a Dios ha desaparecido la caduca figura del Rey de Armas).

2º Solamente hay una limitación de carácter ético o amparada por el buen gusto, esta es la consabida de que los emblemas heráldicos pertenecen a una familia determinada que los ostenta por concesión y que su uso es privativo de quién pueda demostrar ser descendiente de la misma. Esto es relativamente fácil de conseguir, con una pequeña investigación de carácter genealógico. (Hay una salvedad que quién puede demostrar que no desciende de una determinada familia cuando la realidad es que los archivos parroquiales en muchos casos se han perdido, y los padrones son discutibles en muchos casos).

3º Las leyes heráldicas, en lo que atañe a la diferenciación de Géneros: Masculino Femenino, se ha quedado al margen de los derechos constitucionales y de las propias leyes de género, por lo cual no solamente es legal sino que acorde a las leyes el poner las borduras y decoraciones que a uno venga en gana.

4º Como ya digo, ha desaparecido la casposa figura del funcionario denominado “Cronista Rey de Armas” que actuaba de hecho como un notario y ha sido sustituido en las comunidades autónomas por las Comisiones de Heráldica, mas preocupadas por la heráldica oficial y popular, que por los delirios de grandeza que a veces nos embargan a algunos aficionados al tema.

En cuanto a las titulaciones, diré lo siguiente:

1º Cada uno es Señor de su casa, y tras esta premisa pasamos a la parte folclórica: y en esta encontramos básicamente dos clases: la de los que “Pagan” y la de los que “no Pagan”.
Los que pagan son los que compete el Ministerio de Justicia, y que como “pagan” están debidamente Registrados y amparados por las leyes del país, por que en honor a la verdad “Pagan de Carallo” entre estos también podemos encontrar a las hermandades y otras asociaciones que también “pagan” y como así hacen se asientan en lugar de privilegio, tanto y cuanto no se necesita el sitio para que otros se sienten, pero de esto queda cada vez menos, pues aunque pagues, muchas voces dentro de la Iglesia Católica están en contra de tales “manifestaciones folclóricas” y tienden a desaparecer por propia “limpieza” dentro de la Iglesia.
2º La vinculación histórica, a una casa, un lugar, una parroquia con derecho de presentación, un “coto” etc. Títulos de Señorío que reconoce la tradición y que fueron suprimidos en 1833, o en el concilio Vaticano II, y que algunos conservamos como reliquia y hasta con cierto “cachondeo” pero que tinen la suerte de no cotizar al fisco.
3º Los inventados, que también tienen su gracia, y que no pagan ni tienen el marchamo de descender del “Cazicolo” de turno.

Conclusión:
Aunque cualquiera puede utilizar el escudo de armas que le venga en gana, es mas bonito usar uno perteneciente a una familia de la que a ciencia “cierta” sabes que eres descendiente.
El pertenecer a un club nobiliario, amparado en el barniz histórico que le quieras dar, tiene sus días contados pues ya no sirven en muchos casos al cometido por el que fueron creados, y por lo tanto son hoy motivo de “escándalo” manifiesto al pertenecer a los mismos, personajillos con dudosa moral y costumbres, que digo dudosa, manifiestamente amorales. Por lo tanto dejemos a la Nobiliaria, a la Genealogía y a la Heráldica, el puesto se merece como un valor estético e histórico y enraizado en lo profundo de los pueblos.
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Moi interesante artículo Per.
Sempre me interesou saber máis sobre este tema, e sobre o dereito que se pode ter para gastar un determinado blasón; sobre todo cando agora esta de moda facerse un chalet e encargar unha pedra de armas sacada de unha lista de apelidos.
Pero a min gustariame facer unha pregunta. Cando un demostra a descendencia directa de unha familia que tivo, e ten blasón, pero que xa os seus descendentes (por liñas laterais) que son os teus antepasados non o empregaron nin tiveron memoria del; ¿seria honrroso ou honesto utilizalo agora, despois de ese histórico esquencemento?
Porque si todos buscamos o suficiente, sempre encontraremos alguen dos nosos antepasados que empregase escudo de armas. E si buscamos máis e encontramos varias familias que o levaron, e se nos pasa facer un emblema para nos combinando todos estos, ¿sería lexitimo, ou seria para facer rir?...
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Uso escudo.

Mensaje por Per »

Mira, la cosa es muy sencilla, todo depende del poder adquisitivo que tengas en el momento, y esto influye más que las normas heraldicas y el buen gusto arquitectonico. Sobre las normas heraldicas, decir que hay concesiones de armas hechas por los propios Reyes de Armas (quién parece ser eran los encargados de velar por la pureza de la norma) que no difieren nada de lo que hoy te hace una señorita/ito con su PC. portatil en un hipermercado; sobre lo de que si es honrroso o no decirte que no por haber perdido la memoria de un padre o un abuelo, uno no se sienta orgulloso de quienes eran ni de las cosas que los rodeaban;(otros tenidos por hidalgos de "Armas pintar" no saben a ciencia cierta de quien descienden y blasonan con gran alegria y gozo). Con relación a poner cuarteles con escudos de fámilias de las cuales se desciende, yo personalmente opino que todo lo que sea en beneficio de la estética es bueno (que por otra parte es lo que siempre se hizo en Galicia) lo cual no quiere decir que se ajuste, como bién supongo que sabes a la normativa heraldica, pero hay cientos de escudos en Galicia reconocidos como obras de arte, que no se ajustan a esta normativa, lo cual nos puede llebar a una conclusión: " que de acuerdo al derecho consuetudinario existe una manera de blasonar propia de Galicia, y este elemento diferencial sí que es interesante" y ya dejo para el final el condicionante mas importante, este no es otro que "OS CARTIÑOS", con dinero se hace todo (y se hizo siempre), si tienes esto, puedes blasonar como te dé la Real Gana, así hicieron algunas familias de los alrrededores de Lugo desde el siglo XVI, y aunque fueron en su día denunciados (cuando la estupidez general era presa de otro fidalguiño menos rico pero mais envidioso), amparandose en unas normativas caducas ya para el propio siglo XVIII, y que abonando un estipendio importante al Rey de Armas de Turno quedabase el pobre Fidalguiño consu celo a cuestas, defraudado en sú intento de ser el único presuntuoso de las maneras nobles pues ya lo dice el refranero: PODEROSO CABALLERO ES DON DINERO. y la casa reedificada luciendo blasón con cuarteles, borduras, coroneles y mas adornos que al hacendado y cantero de turno complacian. Y esto que se aplicó en otras épocas ahora no es menos.
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Recoñezo que tes razón en todo o que dis. O final o que importan son os cartos e o que podes facer con eles.
Pero a pesar de eso, a min en particular gustariame convinar o bo gusto cas normas da heráldica ainda que esto importe pouco. E teño que recoñecer que non coñezo as normas, e seria interesante poder achegarme a elas, de ai o meu interes por esta materia. Despois está o de que os blasóns dos antepasados, o mellor tamen pasaron das normas, e entón xa parece que non hai remedio de chegar al algo con xeito, e de dereito co que poidas ter para representar os antepasados e sentirse orgulloso por manter a sua memoria....
¿onde se poderia encontrar unhas normas en internet, ou na bibliografia?
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

normas.

Mensaje por Per »

Hay moitisima información sobre as normas oficiais a hora de blasonar, que son coincidentes en moitos casos a nivel internacional, mais quixera chamar a atención na particularidade, é decir seria loable a recopilación de unhas normas xerais donde se engadirian algunhas particularidades que temos na Galiza, e isto sería unha importante labor, hay un libriño de man que poderia ser un punto de partida: NOCIONES DE HERALDICA. Julio de Atienza. 1989, Aguiar Ediciones ISBN 84-03-87073-06. Madrid. Partindo de este traballiño, ou de outros, e traguendo un pouco de aquí e un pouco de alá, poderemos ter un principio que teremos que ir completando con anotacions de campo e de arquivo recollidas en Galicia. Sobre o tema de como se adoptaron alguns escudos, teño no meu arquivo unha curiosa prova de Armas feita po-lo Rey de Armas de Felipe V, é fundamentase no que che decia, parecido a-os blasons que saian no "HOLA", o que me parece mais interesante é como se pasou esta realidade documental, a realidade física é como representou o canteiro o devandito escudo que representaba unha forma das chamadas de "Alianza" engadindo os "mobles heraldicos" en combinacions mais que curiosas e sumando algún que outro elemento do agro galego, é iso sí que constitue unha maneira particularista de representación heraldica, mira unha aperta é a traballar pola historia e o particularismo da nosa terra usando a norma como fundamento pero completando cas aportacións propias do facer galego o que nos dara no futuro unha autentica "HERALDICA GALEGA".
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Agradezoche a información. En breve consultarei o manual que me suxires, e intentarei reconstruir os blasóns dos antepasados ata chegar a min, de acordo cas normas, e comparandoos cos que historicamente se conserven para ver as posibles diferencias. Tal como o conto parece facil pero seguro que apareceran multitude de dificultades, e sobre todo ambiguedades e vacios.
Xa contarei como me vai.
Un saudo
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Despois de leer o pequeno manual:NOCIONES DE HERALDICA. Julio de Atienza. 1989, que é semellante a outros, pero a vez é moi claro e sintetico achegame outra vez as dubidas.
A fidalguia atraves dos ascendentes haina que desmostrar na 3ª xeración como mínimo, ousexa nos bisavos, e que sexa por parte de nai e de pai. Esto segundo as partidas de Alfonso X. Pero claro estes (os bisavos) non se preocuparon por mirar si eran fidalgos, que si o eran si tivesen mirado por si, a sua vez dos seus antepasados. O malo é que esto ven de moi atras.
Para resumir, teño moitos ascendentes fidalgos no s. XVI, XVII, e XVIII, que proveñen de moitas familias fidalgas das máis coñecidas de Galicia de "armas pintar", e incluso tituladas, e algun con Real ejecutoria de fidalguia, pero os descendentes non tiveron interes en manter o estatus dos seus antepasados, quizais por ter disminuido o seu patrimonio económico, o por ter saido do tronco principal .
Entón surxe a dubida, hai dereito porque os ascendentes eran fidalgos, ou non hai dereito porque o longo do tempo prescindiron de usalas armas e por tanto van contra a norma (partidas de Alfonso X) e contra o dereito consuetudinario que en este caso fraguose sin blasón.
Eu creo que non utilizaron blason porque consideraron que so o debia utilizar a rama principal, e as ramas laterais pasaron de usalo. Pero ¿podian usalo?
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

uso de armas.

Mensaje por Per »

vamos a ver: ou se e descendente, ou non se é, poño un exemplo, si meu abo, morreu xuntamente con meus pais cando eu tiña un ano, por muito que non me acorde diles non deixo de ser o seu descendente, por muitas voltas que lle demos, é isto non soio no que respecta a-o seu patrimonio senon que o que é mais importante, a propia memoria familiar. Que quero decir, que sí tes documentado a tua ascendencia, non deixas de ser descendente de tal señor ou de tal señora porque se perda a memoria deles, é que é tan de sentidiño común que caé por seu propio peso, así que a recoller a memoria dos devanceiros e si usaron escudo, muito mellor facilitache facer a composición que mais che guste, eso sí se queres colocalo nun edificio, sempre tendo enconta os gustos estéticos tradicionais do lugar (tipo de pedra, decoración, etc.) o demais. Xa che digo son formalismos cando menos discutibles.
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Comprendido, non hai dubida.
Non teño intención de facer unha labra para colocala nun edificio, senon chegar a confecionar as armas que lles pertencerian a todos estes devanceiros, e de este xeito reinvindicar para eles e os seus descendentes (entre eles eu), o seu pasado. Quizais nun futuro plasme estas cousas en algunha publicación, e chegue a facer algunha labra, e asi horrar a memoria dos vellos e do que me foron transmitinto, primeiro de forma oral dos seus vellos, e despois o que eu mesmo comprovei nos arquivos e nos rexistros sacramentais das parroquias.
Moitas gracias Per, por todas as aclaracións.
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Bueno, tendo o anterior claro, surxeme a dubida do diseño. Preguntome cal é o límite de particións en un escudo. Porque no tratado de Nociones de Heraldica de Julio de Atienza, fala que dende antigo utilizabanse unha duas e ata catro, e despois chegaronse a confecionar armerias de ata 16 particións,(por enlaces matrimoniais), pero xa un pouco fora do que era o dereito e a costume. Se as familias antigas xa tiñan escudos de catro cuarteis, seis, e ata oito, poderiase "sumar" cuarteis en un escudo descendente de todas, ou existe normas de discriminación para non superar un número máximo. Por exemplo; que primasen as da liña paterna respecto a materna, que se escolla unha partición soa dos escudos de catro particións, etc, etc...
¿Existen normas para este punto, ou aqui xa seria a libre elección?
Lamas
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 148
Registrado: 29 Sep 2005, 09:00

Mensaje por Lamas »

Tito11 escribió:Preguntome cal é o límite de particións en un escudo.
Por lo que he leido, se considera máximo el cuartelado de sesenta y cuatro.

Sin embargo, el unico escudo que he visto con tantos cuarteles que era dificil contarlos sin papel y lapiz creo que lo vi en una pintura en el Escorial y pertenecía al rey Felipe II. :shock:

En uso común, hasta los reyes se limitaban a un numero de escudos que tenía mejor estética.

http://www.delacuadra.net/escorial/jr-heral.htm
Avatar de Usuario
Lemos y Romay
Super Foreiro
Super Foreiro
Mensajes: 627
Registrado: 08 Sep 2007, 10:38
Ubicación: O Salnés
Contactar:

Mensaje por Lemos y Romay »

O meu caso é moi similar o que está aquí comentado.

Explicome:

Meus antepasados por liña paterna pertecen a familias importantes, e sempre na miña familia falouse que descendiamos de grandes familias galegas, aínda que eu non o creía moito ata que púxenme a investigar...e descubrín que do 1850 para atrás hai varias ramas familiares con grandes propiedades, e algunhas delas utilizaron escudos heráldicos, que utilizaron dende fai moitos séculos...

Así propúxenme investigar a familia para poder demostrar todo o que foron os meus antepasados, dende escudos, propiedades...e que nunca volveranse a esquecer...

Supuxen que tiña a posibilidade de utilizar o escudo familiar sempre e cando o tivera perfectamente demostrado, aínda non encontrei en ningún lado que foran fidalgos, pero polo uso do escudo nas fachadas das propiedades supoño que o serían...no caso de que foran fidalgos, o seus descendentes o serian, polo tanto eu??e se utilizan escudo, son fidalgos,non??(os escudos estan situados na zona de Vilagarcia de Arousa)

Un Saludo

Feliz Ano
Jesús
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

O de saber si as ramas familiares son fidalgas ou non, é bastante fácil. Os mesmos apelidos e persoas van levando a un cara as familias que tiñan ese dereito recoñecido e das que hai moito publicado.
O problema para min, non é identificar si son fidalgos e teñen armas. Uns devanceiros son e teñen armas, e veñen de familias fidalgas con armas; pero outros non.
O que me interesaria era discernir as armas dos siguintes descendentes ata a actualidade, porque para eso haberia que ir convinando as distintas armas, e esas convinación non se plasmaron en ningun sitio.
Por exemplo: un matrimonio da vila de Noia do s. XVII, con pazo armas e ascendentes coñecidos ata o s XIV; a filla casa con un capitán con armas que non se describen ata 100 anos despois, e cando se fai os descendentes esquencen as armas da familia noiesa, que é escudo de ata 8 particións.
Máis adiante os descendentes de estes, emparentan no s XIX, con descendentes dos Pardiñas Villardefrancos, pero que non gardan memoria de tales ascendentes e por tanto tampouco usan armas.
Bueno para abreviar, que uns acordaronse outros non, e despois de ter investigado cantas armas se van recibindo o longo da historia, estas non se recolleron e agora presentaseme a pregunta: ¿de que xeito se artellan todas en un escudo, que represente a miña avoa materna, a cal tiña dereito a todas, por ser descendente de todas?
Decia Per máis arriba que haberia que ir confeccionando unha heraldica galega sobre o que nos quedou da historia, sexa nas labras en pedra, sexa na documentación. Claro pero ¿que pasa cando tes moi pouco u nada de eso? ¿Podense inventar?, eu creo que non. Creo que tiña que haber unhas normas que rexian esto, pero quizais agora sexan dificiles de atopar e de aplicar. ¿Ninguen atopou un tratado manuscrito en un pazo familiar de como ir representando as armas dos enlaces matrimoniais? ¿Poderia haber algo asi? Seria a plasmación de un dereito consuetudinario
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Escudo de armas.

Mensaje por Per »

Mira, teño no meu poder algunha prova de armas de algún antergo meu, en verdade che digo que parece sacada da revista "Hola" ou de ises que andan po-los centros comerciais, e pasmate todas estan rubricadas po-lo Rey de Armas, conclusión, en Galicia sempre se brasonou como se quixo, é iso e bon, me explico, grazas a esa singularidade temos unha heraldica particular, vencellada co resto da España, é do occidente europeo, pero mantendo unha singulariedade que vencella tanto a-os linaxes como a precariedade dos fidalguiños maís pobres, con os canteiros populares que plasmaban da maneira mais économica, e tamén engadian algún que outro moble da sua propia colleita. Isto fora de ser unha "herexía heraldica" tratase de unha ben fermosa maneira de representar as famílias das que cada un descende, tendo sempre o criterio de unha estética popular digña da mellor das consideracións
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Ben visto, dende a singularidade da familia e da terra esta ben. Pero eso ven a decir que non existen regras agora e tampouco antes, soamente ir herdando esas manifestación heraldicas.
Tamen teño algunha probanza na que máis proba parace fabula. Uns García de Seares (de Noia), acaban tendo un cuaderno dun Rei de Armas un tal Antonio Zazo, (xa me parece apelido napolitano), residente en Madrid por 1800. E nada failles un escudo de ajedrezado de gules en campo de plata e con 8 estrelas na borla, e todo sacado de divagacións sobre todos os Garcia dende que se proclamou a Pelayo rei en Asturias. Pero o penoso do asunto e que habia pouco máis de 100 anos tiñan a unha ascendente que viña do pazo de Bergondo en Noia, Dª Antonia Varela de Ulloa, con blasons dos Andrade, Ulloa, Soutomaior, Varela de Dubra, Romay, etc etc etc; e de esos nada, nin memoria no cuaderno do Antonio Zazo. Eso si, ata lles dou escudo para apelidos de orixe toponímica que non tiñan labra coma Gorgal.
¿Que se pode pensar de esta xente? ¿que repudiaban a Dª Antonia Varela de Ulloa, ou que a tiñan esquencido pero algunha reminiscencia lles quedaba que decidiron pagarlle o rei de Armas para que lles contase un conto?
¿Pero e agora? O cuaderno do Rei de armas dou como resultado duas magnificas labras, pero dos enlaces matrimoniais antigos nada.
Esta é a realidade, por eso intentaba saber si existian reglas, algo para poder artellar esto.
Pero como parece que existiu sempre unha libertade para blasonar, satisfagamonos con ela.
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Uso escudo de Armas.

Mensaje por Per »

Mira, de siempre ha habido quién le ofendia que blasonase el vecino de al lado, así que cuando podian hacer la puñeta la hacian, es mas se llegaba a negar parentescos y a ocultar las propias documentaciones (cuando no destruirlas) esto nos ha llevado precisamente a lo que los "hacedores" de esas cosas querian combatir, que era la perdida de valor del hecho de blasonar, cosa hoy en día muy devaluada, pero por culpa de esos egolatras que no podian soportar que un vecino usase de aquello que por sangre tenía derecho. Sobre estos hechos tengo documentaciónes feacientes que se tradujeron en costosos pleitos y demas zarandajas, pero que hoy en día son un material histórico de primera mano. Lo que no se puede repetir nunca es caer en ese mismo herror, es más sabio permitir que cada uno haga lo que le venga en gana, que falsear la história para destacar en medio de tú aldea. Los blasones son la historia de cada familia, y la familia es lo mas importante y lo que esta por encima de todo lo humano, el resto está a la ética y a la estetica de cada cual. sino repetiremos viejos herrores que han llebado a los pazos, a las casonas y a las propias familias al estado de ruina material y moral en que hoy se encuentran.
mantiscave
Foreiro
Foreiro
Mensajes: 97
Registrado: 07 Oct 2008, 22:17

Respuesta para Tito11

Mensaje por mantiscave »

Tito11 escribió:Moi interesante artículo Per.
Sempre me interesou saber máis sobre este tema, e sobre o dereito que se pode ter para gastar un determinado blasón; sobre todo cando agora esta de moda facerse un chalet e encargar unha pedra de armas sacada de unha lista de apelidos.
Pero a min gustariame facer unha pregunta. Cando un demostra a descendencia directa de unha familia que tivo, e ten blasón, pero que xa os seus descendentes (por liñas laterais) que son os teus antepasados non o empregaron nin tiveron memoria del; ¿seria honrroso ou honesto utilizalo agora, despois de ese histórico esquencemento?
Porque si todos buscamos o suficiente, sempre encontraremos alguen dos nosos antepasados que empregase escudo de armas. E si buscamos máis e encontramos varias familias que o levaron, e se nos pasa facer un emblema para nos combinando todos estos, ¿sería lexitimo, ou seria para facer rir?...
Estimado Tito11,

Hubo una discusion muy interesante en el grupo de Genealogia Portuguesa. Te envio las notas que tome de dicha discusion, creo que ataca el punto principal de tus dudas. Si hay algun error en la traduccion echale la culpa a mi "galego-spanglish"

Reglas de Heráldica

Sobre el uso de las armas que portaron nuestros ancestros existen dos posiciones al respecto:

1) Tres Quiebras de Varonía

El límite impuesto por el “Instituto da Nobreza Portuguesa” es la bisabuela materna, o sea la madre de la abuela materna. (madre, de la madre, de la madre). Esto quiere decer que se pueden usar las armas que vienen por el padre de la bisabuela materna, pero no las que vienen por su madre. O sea el limite para el uso de armas son tres quiebres de varonia seguidas. Esta es la opinión mas divulgada entre los heraldistas.

2) Sin limite de Quiebras de Varonía

Una minoría de heraldistas sostiene que en las Órdenes Manuelinas y Filipinas, no existe ningún impedimento para que las personas usen armas provenientes de cualquiera de sus antepasados, aunque existieran mas de tres quiebras de varonía seguidas en la línea de descendencia que liga ese antepasado a la persona.
Las Órdenes establecen regimenes de diferencias en la forma de cuartelar el escudo, indicando la proveniencia hasta los tatarabuelos, con la única excepción de excluir del escudo las de la madre de la bisabuela materna (en lo que se basa la opinión anterior).
Estos heraldistas sostienen que las Órdenes expresan solamente las diferencias sobre como cuartelar el escudo, pero no quiere decir que las armas que provienen de ancestros con más de tres quiebras de varonía no puedan ser utilizadas.

Las normas no excluyen explícitamente la posibilidad de heredar armas de antepasados con el argumento de las quiebras de varonía y hay ejemplos concretos de atribuciones de armas en casos que incluyen más de tres quiebras de varonía seguidas.

En síntesis, estos heraldistas juzgan que el objetivo de las diferencias en la forma de cuartelar era objetivamente indicar la “proximidad” de la varonía de las armas atribuidas, pero dichas normas no excluyen la posibilidad de heredar las armas por el argumento de las quiebras de varonía.

Orden como Cuartelar las Armas

El primer criterio es el número de quiebras de varonía y el segundo criterio es el tiempo en que las armas existen en la línea directa. Por ejemplo si mi cuarta abuela en la línea masculina y mi abuela paterna, ambas me transmitieron armas con una quebradura de varonil, la armas de la cuarta abuela ganan precedencia por ser armas “presentes” en la línea directa por mayor tiempo.

Por ejemplo, supongamos que una persona recibe un escudo de armas cuartelado, con las armas de sus 4 abuelos. En el Primer cuartel irán las armas de su abuelo paterno, en el Segundo las armas de su abuela paterna, en el tercero las armas de su abuelo materno y en el cuarto las armas de su abuela materna. O sea la abuela paterna tiene precedencia sobre el abuelo materno.

Supongamos ahora que una persona recibe armas que le vienen por:

- tatarabuelo, abuelo paterno de su abuela materna
- tatarabuelo, abuelo materno de su abuela materna
- tatarabuela, abuela materna de su abuelo paterno
- tatarabuela, abuela paterna de su abuela materna

Tendríamos un escudo cuartelado con armas que vienen de:

I - tatarabuela, abuela materna de su abuelo paterno
II - tatarabuelo, abuelo paterno de su abuela materna
III - tatarabuela, abuela paterna de su abuela materna
IV – tatarabuelo, abuela materna de su abuela materna

Armas Heredadas por linea femenina

También para este punto existen dos puntos de vista diferentes.

1) No hay derecho al uso de armas por vía femenina

No existe un derecho al uso de armas por vía femenino. Según la tradición visigoda en Portugal y España existe esa posibilidad, pero no es un derecho; mientras que el uso de armas por varonía es un derecho automático, siguiendo el modelo agnaticio del resto de Europa. La particularidad en la Península consiste en la posibilidad de requerir y obtener por merced real armas (y nobleza hereditaria) por línea femenina.

(Esto no fue parte de la discusion pero te lo agrego yo) Vicente de Cardenas y Vicent es terminante al respecto “es evidente que las armas no se transmiten por línea femenina, pero eso no quiere decir que las armas se pierden por hembra, sino que en su escudo cuartelado no pueden ocupar nunca el cuartel primero o de honor, sino que deben colocarse en aquel que les corresponda según el numero de apellidos y cuarteles que se reflejen en el mismo. La mujer en la heráldica contemporánea no transmite nunca el escudo de armas paternos en ningún caso, en el cuartel principal o como armas puras únicas, salvo rarísimas excepciones.”

Continua la discusion en la lista...

2) Las armas pasan por vía femenina


Las ordenes en Portugal establecían explícitamente el derecho al uso de las armas de las madres ("e se quiserem tomar soomente estremas as armas de parte de suas mâys pode-lo-ham fazer") y también señalaban la obligación que los jefes de linaje usasen las armas de todos los linajes que presidían, siendo que obviamente, no todas provenían de la línea de varonía.

La motivación principal de los pedidos de armas, no era la obtención de armas por vía femenina, sino mas bien una preocupación de la pequeña y media nobleza (sobre todo de provincia) con motivos de ascensión social o movimiento geográfico. La proveniencia de la armas por varonía o no, no parece el tema principal de la mayoría de los solicitantes. Existen cartas de armas atribuyendo armas exclusivamente por la vía de varonía y otras por líneas con quiebras de varonía, sin que se manifieste ninguna distinción, ni en el proceso ni en el texto.

En la Alta Nobleza, la mayoría de las Casas usaban armas que provenían de líneas distintas de la de varonía y no requerían autorización especial para utilizarlas.


Saludos

Fernando Blanco y Dopazo
Texas, USA
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Gracias Fernando pola tua información, pero entón quedo como estou.
En primeiro lugar porque os escudos dos meus antepasados, practicamente os recibo todos por parte dos avos maternos de miña avoa materna, ousexa máis de tres quebras de varonia.
Pero como indicaches hai excepcións a regla, e como indicou Per nas anteriores entradas, alo menos en Galicia blasounouse como se quixo.
Supoño que as reglas era, como indicaches, para mostrar a cercania no cuartel principal a rama ascendente por varonia, situación que no meu caso non ten moito sentido, e explicome.
A avoa materna de miña avoa materna, era descendente de xentes que blasonaron os apelidos Andrade, Ulloa, Soutomaior, Varela de Dubra, Sánchez de Quiroga, Mariño de Loberia e Romay entre outros.
Seu home, era descentente de xentes que blasonaron os apelidos Pardiñas e Villardefrancos, Moscoso, Carantoña, Ponte e Andrade, Posse e Leis.
Eles non os blasonaron nin se representaron con eles, ni eles nin os seus próximos ascendentes.
Por outro lado, o avo materno de meu avo materno era descendente por liña materna de xentes que puderon blasonar o apelido España. Do mesmo modo meu avo paterno a traves do seu avo paterno era descentente por liña materna de xentes que tamen blasonaron o apelido España, e sospeito que a mesma familia.

¿Como poderia eu blasonar o meu escudo?
¿Seria un partido cas armas dos España no primeiro cuartel, e algun dos outros escudos do no segundo cuartel para facer notar a miña ascendencia por liña materna?
¿Ten algún sentido todo esto, ou xa é ridiculo o seu plantexamento?
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

uso de Escudo de Armas.

Mensaje por Per »

El problema a la hora de blasonar en Galicia, es única y esclusivamente ECONÓMICO, me esplico, blasonaba quién tenia dinero para hacerlo (muchos de estos personajes, con autenticas aberraciones, por cierto) y los que no tenian dinero para ello (es decir la mayoria de pequeños hidalgos) se quedaban sin blasón, salvo que encontrasen algún "canteiro" que trabajando por la zona les hiciese una pequeña labra abreviada y donde el canteiro ponia todo lo que era capaz, ya he dicho que la forma de blasonar en Galicia es muy particular y deberia de ser tratada por la etnografia de una manera mas exaustiba. Prueba de lo antecedente, es las documentaciones existentes de algun blasón, que como he dicho atras, parecen sacadas de un consultorio heraldico de las revistas del corazón, y son escudos que hoy figuran en los pazos con solera y pedigrí, simplemente el problema de blasonar en Galicia tiene un nombre, a Falta ou o abondo de Cartiños, lo demas son normativas propias de sociedades mas ricas que la Gallega y que pudieron permitirse el lujo de gastarse los cuartos en generar una legislación totalmente ajena a Galicia, y añado, gracias a esto tenemos un património heraldico particular y genuinamente gallego.
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Ejemplo Práctico.

Mensaje por Per »

En pleno siglo XVI, el matrímonio formando por Diego de Gayoso, y Dª Constanza de Parga (Bolaño, Lemos, etc...) organiza un escudo de armas que en campo de oro se cargarán tres truchas de su color (Gayoso) intercaladas de tres fajas de Azur (Parga). Tres hijos de este matrímonio nos constan:
Comendador D. Alonso de Gayoso.
Capitán D. Juan de Gayoso.
Dª Constanza de Bolaño ( de Parga, de Gayoso....)
De estos el Capitán, redactara su testamento, y a la vista de descendencia masculina, se trasmitira su vinculo por herencia de su hermana, y de su sobrino Lope. haciendo asimismo mención de sus otras sobrinas, por cierto a Lope lo suceden también hembras. Pero regresando al testamento del Capitán Gayoso, nos encontramos una clausula referente a su escudo, y es que todos sus descendientes han de blasonar poniendo las armas de los Gayoso, antes mencionadas, en lugar destacado del escudo y para llamarse a los vinculos se ha de anteponer también el apellido Gayoso, és por este motivo por lo cual las casas de Oca, Villamoure, Peitieiros, Mosteiro, etc. llevan el apellido Gayoso, antes que el Picado, el Rodriguez, el Lugo, o el López, que les corresponderia por varonia, además el 90% de los blasones con las armas de los Gayoso provienen de esta fusión armera y han sido trasmitidos por las diferentes vias y esculpidos en piedra o tallados en madera por los distintos sucesores de la susodicha Constanza, al margen de su filiación como hidalgos, o personas del estado General, imperando ante todo el sentido de Clan, Raza, estirpe o Linaje, como es propio en Galicia, y esto es un ejemplo claro de trasmisíón de armerias tal y como corresponde a la tradición en el Reino de Galicia, lo demás obedece a críterios al margen de la historia de Galicia é imposición de legalidades agenas a estas tierras y fuera de su propio sistema consuetudinario.
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Consuetudinario.

Mensaje por Per »

Y llegados en el apartado anterior a la Palabra "CONSUETUDINARIO" Es decir fruto de la Costumbre y como fruto de la costumbre se trata este y otros derechos, así tenemos el Concepto gallego de "CASA" y todo lo referente a la casa como es el escudo y despues la "RAZA" no en el marco de su significación de etnia, sino en el mas profundo de Estirpe, familia o Clán, y partiendo de esta premisa, todo el que demuestra su pertenencia a esta estirpe, fámilia o Clan, es coparticipe de todos sus simbolos, enseñas y rituales como son las tradiciones familiares, los apellidos, y sus escudos de armas. Esto es la tradición de nuestra tierra llamada Galicia, en el país Vasco se le llama Hermanos Maiores, en cataluña se establece por medio del "Herdeu", y en Castilla se aplica la legislación de los Reyes de Armas, En Portugal nos lo han explicado perfectamente mas arriba.
Avatar de Usuario
Lemos y Romay
Super Foreiro
Super Foreiro
Mensajes: 627
Registrado: 08 Sep 2007, 10:38
Ubicación: O Salnés
Contactar:

Mensaje por Lemos y Romay »

Por poco que conozco de la heráldica gallega estoy totalmente de acuerdo con Per, era una heráldica con pocos formalismos y muy unida a el vínculo familiar, independientemente de que la relación genealógica fuera a través de mujeres u hombres, y debemos de respetar esto de una manera máxima, y no intentar ver la heráldica como algo global si no algo particular de nuestra tierra, con rasgos comunes a otros lugares. Y creo que no debemos intentar generar nuevas normas heráldicas pues si nunca existieron no tienen razon de ser.

Lo importante sería estudiar la heráldica gallega, y no dejar que desaparezca o se olvide, y desde ahí respetarla y perpetuarla, y hacer todo esto como se hacía antes, como símbolo de familia, algo que en estos tiempos se le esta dejando de dar valor.
Jesús
Avatar de Usuario
Tito11
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 248
Registrado: 16 Ago 2005, 09:00
Ubicación: Val da Maia

Mensaje por Tito11 »

Bueno, non fondo quedo agradecido de todas as contribucións sobre este tema, e sobre todo a Per que abreu o debate e practicamente fixo un resume da heráldica en Galicia e da costume que aqui existe.
Precisamente esa aparente falta de normas na heraldica e a proliferación en internet de blogs e páxinas con esta temática, facian confuso formarse unha idea sobre o tema.
Responder