Friol y Ferrol

Topónimos, entidades de poboación, parroquias...
Responder
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

Friol y Ferrol

Mensaje por Per »

friol, es un ayuntamiento de la provincia de lugo que nace de la union de las jurisdicciones de Friol, San Paio de Narla, Terra da Orde y Miraz, con añadidos de la de Camoiras. hijo insigne de este ayuntamiento fué D. Celestino Férnandez de la Vega (ver en Xenealoxia, la Genealogia de los Saavedra de Trasmonte) que daba como significado el legendario "Tierra de Lobos". Al margen de lo dicho y siguiendo a Joseph M. Piel se debe esplicar como una antigua Villa Ferreoli. en los documentos medievales se nos mencionan dos personajes con la apostilla de Friol y Friul. Un dato significativo y que explica la analogia de Friol y Ferrol, lo encontramos en el martirologio de los primeros siglos, así tenemos muchos San Pedro Fiz, de los martires San Pedro y San Felix, tambien tenemon dos compañeros de martirio que figuraran en copatrozazgos, como son San Julianus et san Ferrolus. y así fué primero Ecclesiae S. Juliani et Ferreoli y luego dió en S. Julianus de Ferreol, hoy San Xiao de Ferrol, esta apreciación fué hecha por E. Rivas Quintas siguiendo a Moralejo, la hace también D. Nicandro Ares Vazquéz para San Julian de Friol.

[ Esta mensaxe foi editado por: Per on 14-03-2003 06:46 ]
Avatar de Usuario
veremudus
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 241
Registrado: 23 Oct 2002, 09:00
Ubicación: Ferrol
Contactar:

FRIOL y FERROL

Mensaje por veremudus »

- Hola PER:

- Referente á teoría de SAN XIAO E SAN FERREOL, cumpre sinalar que Moralejo Lasso tomouna da hipótese de Casimiro Torres. Nembargantes, non hai constancia documental de que esos dous santos, franceses, tiveran que ver no caso da orixe de Ferrol.
- Primeiramente, non existe ningún documento no que se cite "ecclesie Santo Iuliani et San Ferreoli". O primeiro documento no que se cita a Ferrol é do ano 1087 e pertence á Colección Diplomática do mosteiro de San Martiño de Xuvia (Narón). A referencia textual di: "(...) discurrente ad terminos Sancti Iuliani de Ferrol (...)".
- Polo tanto, semella que estamos ante un topónimo. Por outra parte, usualmente os nomes das freguesías formáronse do xeito seguinte: santo/a titular + topónimo de referencia. O caso de Ferrol, de seguir a hipótese de San Xiao e San Ferreolo, sairía do común e constituiría unha excepción en Galicia, a única que coñezo ... Polo cal me parece dificil de soster esa teoría. Que amais, repito, non está baseada en ningunha fonte documental directa ou indirecta.
- Unha tése máis recente propón o topónimo Ferrol procedente da radical ie. *fer-, relacionada co ferro e/ou co mineral.
- Un saúdo.

[ Esta mensaxe foi editado por: veremudus on 15-03-2003 09:24 ]
 
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

FRIOL y FERROL

Mensaje por Per »

Hola Veremudus.
la Union de Santo Titular+ Santo es muy frecuente tanto en las parroquias antiguas como en las relaccionadas con los caminos de peregrinación a Santiago, (Camino Franceses o de Extranjeros) en el obispado de Lugo, sin ir mas lejos me salen al paso unas cuantas de origen muy primitivo así en el arrabal de Lugo tenemos muchos San Pedro Fiz, (Santos Pedro y Felix) como Santa Cristina de San Román, Tenemos hasta un San Román de Anxeles de Conturiz y también un San Julian y san Ferreol, en Friol, al lado de un camino de peregrinación a Santiago (Camino Francés o de Extranjeros). y de Franceses en particular que dejaron impronta de su santoral en capillas, hospitales y parroquias. Así tanto San Julián de Friol, en la ruta de Interior, como San Julian de Ferrol , fué desde los primeros tiempos de las peregrinaciónes S.VIII. uno de los lugares de recalada de peregrinos formando parte de la Via Norte Marítima a Santiago (Hay dos vias, primitivas de peregrinación a Santiago: la de la Costa y la interior. una de ellas con origen en el hospital de Santiago de Londres, en donde hoy esta el Palacio real, por lo cual a la corte británica se la LLama de Sant James) ruta esta que se unia con las procedentes de los puertos de la bretaña francesa y que traia peregrinos a Ribadeo, Viveiro, y Ferrol. de donde partian las rutas englobadas hoy bajo el nombre de Camino Inglés y que antaño fué "Camiño Francés" que era como se conocian todos los caminos de peregrinación. Otro dato importante a tener en cuenta es la II evangelización del territorio del Noroeste. donte tardiamente se situa la evangelización de los puntos mas occidentales del obispado Mindoniense (hoy en unión con el Britoniense forma el actual de Mondoñedo). Esta segunda evangelización incorpora un gran número del Martirologio romano, así los citados martires: San Pedro y San Felix, San Julian y Ferreol, Santa Marta de Astorga (con una sola parroquia situada en el obispado de Lugo "Santa Marta de Fixós", San Paio, Santa Eulalia de Mérida, Santa Eulalia de Barcelona, etc etc.

Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

FRIOL y FERROL

Mensaje por Per »

Tambien como punto de recalada de Peregrinos, tenemos la Villa de Cedeira.
En relación los aportes documentales, sobre el origen del Toponimo San Julian de Ferrol, como proveniente de San JULIANUS Y FERROLUS, tenemos la opinión de destacados investigadores conocedores de los archivos de Lugo y Mondoñedo ente los que destacaré a: D. Nicandro Ares Vazquez que por su ambiente y formación es un indiscutible conocedor de las fuentes documentales medievales de las diocesis de Lugo y Mondoñedo, que nos dice textualmente: "O FEITO DE HABER DOUS SANTOS MÁRTIRES JULIANUS ET FERREOLUS QUE SUFRIRON E MORRERON XUNTOS, TÁMÉN OS XUNTOU A MIÚDO COMA COPADROEIROS, ASÍ FOI: ECCL.s. JULIANI ET FERREOLI DE PRIMEIRAS, E QUE LOGO DEU EN S.jULIANUS DE FERREOL. HOXE S.XIAO DE FERROL. Esta apreciación fixo asimesmo E.Rivas Quintas (OPNH 168/580), seguindo a Moralejo (TGL 317) y estudada por Arés Vázquez en Lucensia tomo 25.

No Bispado de Mondoñedo temos tamen outro curioso exemplo: Santiago de Santa Baia é San Pedro de Santa Baia, (parroquias hoxe en dia fundidas en Santaballa) Estando unha eirexa no camiño a Levante e a outra no camiño a Ponente.
Avatar de Usuario
Per
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 448
Registrado: 03 Dic 2002, 09:00
Ubicación: Lugo

FRIOL y FERROL

Mensaje por Per »

Como primera referencia territorial de Ferrol, tenemos que constatar la existencia de un atiguo asentamiento castrexo, (quizas antigua factoria) similar a los de Baroña o Fazouro. Pero el primer tópónimo constatable es el de ANDOBRICA citado por Pomponio Mela. Tambíen y ya en la época de la monarquia sueva, tenemos el topónimo de PUERTO DEL SOL. Las primeras documentaciones cosntatadas datan del siglo XI y son una clara referencia a los caminos marítimos de peregrinación a Santiago ( similar a lo que ocurre en Villas da Costa da Morte como Laxe) Aquí los compatriotas de SAN JULIAN Y SAN FERREOL tenian un importante lugar de llegada, construyendo la antigua Iglesia y el hospital del SPIRITU SANTO.
Tambien como hemos dicho, en la villa de Laxe, y otras de la Costa da Morte, fueron puntos de recalada de los peregrinos a Santiago, así tenemos en uno de los caminos, y en la parroquia de Santa María de Rus, concello de Carballo, el lugar de FERROL, con capilla dedicada a SAN FERREOL.
Avatar de Usuario
veremudus
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 241
Registrado: 23 Oct 2002, 09:00
Ubicación: Ferrol
Contactar:

FRIOL y FERROL

Mensaje por veremudus »

- Ola a todos:

- Para PER.

- Rógoche que cando cites PASAXES DE HISTORIA, como os anteriores referidos á historia de FERROL, teñas un pouquiño máis de coidado coas citas e coas informacións que das.
- Para empezar, non existiu ningunha "Andobrica", senón unha Ardóbriga ou Artóbriga que inda hoxe non se sabe moi ben por onde caía nin, realmente, o que era.
- En segundo lugar, ¿de onde sacas o de "Porto do Sol" na "epoca da monarquía sueva". Por amor de Deus, un pouquiño de rello. NON HAI NINGÚN DOCUMENTO DESA ÉPOCA REFERIDO A FERROL. E con esto digo todo. Esto non é máis que unha burda patraña.
- En terceiro lugar, o primeiro documento (que se coñece na actualidade) no que se cita a Ferrol e á (antiga) igrexa de San Xiao, é do ano 1086 e pertence ó cartulario do mosteiro de Xuvia (Narón), na actualidade conservado no AHN (Madrid).
- Non entendo qué queres dicir co teu comentario: "Las primeras documentaciones constatadas datan del siglo XI y son una clara referencia a los caminos marítimos de peregrinación a Santiago" (cita textual). ¿A qué documentación e a qué camiños te refires?.
- En cuarto lugar. Comentas que: "Aquí los compatriotas de SAN JULIAN Y SAN FERREOL tenian un importante lugar de llegada, construyendo la antigua Iglesia y el hospital del SPIRITU SANTO".
- Debo supoñer que con "aquí" te refires a Ferrol. E sendo así, o de "quén ou quénes" construiron a igrexa medieval está no máis escuro dos silencios documentais ou no anonimato total. Así que por supoñer, ..., podemos supoñer que foron ata os "marcianos" os seus posibles constructores, vamos ...
- Con referencia ó "hospital del Spiritu Santo". Estimado amigo, ..., É UNHA FUNDACIÓN DO S. XV, tanto o hospital (de catro camas) como a pequena capela adxunta. ¿Estamos?.
- Por tanto, e por favor, rógoche que te informes un pouquiño mellor en temas de HISTORIA, antes de opinar tan alegremente e tan fóra de lugar, como é o caso que nos ocupa.
- Moitas gracias e un saúdo.

[ Esta mensaxe foi editado por: veremudus on 27-06-2003 11:15 ]
 
Avatar de Usuario
caurel
Mozo
Mozo
Mensajes: 47
Registrado: 14 Ago 2006, 09:00
Contactar:

Mensaje por caurel »

Aunque la configuración normal es SANTO + NOMBRE PRIMIGENIA, no siempre es así. veces hay redundancias como los varios SAN JUAN DE SEOANE, que hay en Galicia (Seoane= evolución gallega del latín Iohannis -no sé bien como se escribe-). Sal Julián y san Ferreol (o como se diga) al parecer fueron martirizados el mismo día.
El asunto es complejo, caben las dos posturos aquí defendidas.
Responder